Het dwaallicht

Samenvatting

Dit is een vrij trouwe verfilming van Willem Elsschots veertig bladzijden tellende melancholische novelle uit 1948, zijn laatste werk.

Frans Buyens, die de schrijver persoonlijk had gekend, speelde al langer met het idee van een verfilming, maar Elsschots familie weigerde de rechten te verkopen. Ook Henri Storck, Charles Dekeukeleire en André Delvaux hadden met vergelijkbare filmplannen rondgelopen. Maar in 1971 stond dochter Adèle De Ridder dan toch de rechten af, en meteen kon eminent documentarist Buyens beginnen aan zijn tweede fictiefilm.

Het dwaallicht, door Buyens omschreven als een essayistische film, verhaalt de nachtelijke zoektocht van Laarmans en drie Pakistaanse matrozen naar de woonplaats van een meisje. Laarmans is een ontgoochelde vijftiger uit een verstikkend kleinburgerlijk milieu. De speurtocht geldt als metafoor voor het zoeken naar zichzelf en echt menselijk contact.

Op de drie hoofdrolspelers na bestond de volledige cast uit amateur-acteurs. De opnamen vonden plaats in de straten rond de Antwerpse Grote Markt en in een oud burgerhuis in de Hoogstraat. Wegens financiële perikelen werd het plan om in Bombay te gaan filmen opgegeven. Het uiteindelijke budget van de coproductie tussen Buyens' maatschappij Iris Films Dacapo en Max Appelbooms Appletree uit Amsterdam (bekend van de tv-serie Ti-Ta-Tovenaar) schommelde rond de elf miljoen. De subsidiërende ministeries van beide landen brachten ruim de helft van dit bedrag in het laatje. Van Het dwaallicht kwamen zes kopieën in omloop, maar de film deed het jammer genoeg niet zo goed aan de kassa.