De vijanden

Samenvatting

Anti-oorlogsfilm over twee soldaten die proberen te overleven tijdens het Ardennenoffensief van 1944. Debuutfilm van de Belgische auteur Hugo Claus.

Een Amerikaanse soldaat en een jonge Vlaming nemen tijdens het Ardennenoffensief in de winter van 1944-1945 de Duitse soldaat Willy gevangen. Het drietal is door het lot tot elkaar veroordeeld, beleeft allerlei avonturen aan het front, en vindt uiteindelijk de - onontkoombare - dood.

De Belgische schrijver Hugo Claus maakte met De vijanden zijn regiedebuut. Ook het scenario was van zijn hand. Tijdens de opnamen werd hij bijgestaan door de ervaren Lily Rademakers, de vrouw van Fons Rademakers. De hoofdrolspelers waren afkomstig uit Claus' directe vriendenkring: Fons Rademakers (in de tragikomische rol van Willy), de Vlaamse filmmaker Robbe De Hert en de Amerikaanse beeldhouwer Del Negro.

De door de wol geverfde regisseur Rademakers kreeg van Claus te horen: 'Jij bent de acteur, ik ben de baas'. Door het beperkte budget, moeilijkheden bij het geloofwaardig reproduceren van de dialogen in het Vlaams, Engels en Duits en Claus' onervarenheid bleef de film steken in goede bedoelingen, oordeelden de critici. Het publiek bleef weg. Pas in 1982 zou Claus weer als regisseur optreden, bij de vrijwel geheel Vlaamse productie Vrijdag, een verfilming van Claus' gelijknamige toneelstuk.