Buitenlandse sterren in het Nederland van de jaren dertig

In de jaren dertig kwamen veel buitenlandse sterren naar Nederland om hun film of om zichzelf te promoten.

Al in de jaren twintig waren de Amerikaanse sterren – en toenmalige echtgenoten – Mary Pickford en Douglas Fairbanks als ‘goodwill ambassadors’ naar Nederland gekomen, een reis die werd betaald door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Hun bezoek werd door de Nederlandse maatschappij Haghe Film opgenomen en vervolgens in bioscopen vertoond.

In dezelfde periode werd ook het Nederlandse bezoek van de western-ster Tom Mix gefilmd en vertoond in de theaters.

Gala na gala

Galapremières waren in de jaren dertig belangrijke publieksevenementen waarop regelmatig grote (buitenlandse) sterren verschenen. Zo kwam de Amerikaanse ster Robert Taylor naar Amsterdam om de première van zijn nieuwste film in het Alhambra-Theater bij te wonen, waarna hij met een speciaal van KLM gehuurd vliegtuig aan een Europese tournee begon.

Voor een andere galapremière in het Alhambra waren de Marx Brothers uitgenodigd. Ook Duitse filmsterren woonden vaak dergelijke Nederlandse evenementen bij. Lilian Harvey was bijvoorbeeld te gast op de speciale première van haar nieuwste film Fanny Elssler (Duitsland, 1937), ter gelegenheid van de heropening van het Amsterdamse Rembrandt-Theater op 27 november 1937.

De bevoorrechten

Galapremières met belangrijke buitenlandse gasten werden zelfs zo’n fenomeen dat de gevestigde filmbladen er kritiek op begonnen te leveren. Zo schreef 'Filmfront'-recensent Leo Hanekrot in 1937 dat de laatste tijd sprake was van een ‘ongezonde opgewektheid’ die zich vooral had gedemonstreerd in het komen en gaan van filmsterren en een toename van allerlei premières en bijzondere voorstellingen. Dit terwijl de cinema volgens hem al geruime tijd in slaap gesukkeld was en ontwaken niet mogelijk leek.

Hanekrot hoopte dat de ‘bevoorrechten’ die al die bijzondere voorstellingen bijwoonden – galapremières, feestpremières, officiële premières, jubileumpremières en speciale premières – en daar ‘de sensatie ondergingen van een noviteit mee te maken’ ook nog eens naar een normale bioscoopvoorstelling zouden gaan.

gerelateerde pagina's

Publiciteit in de jaren dertig

‘De cinematografie is jong, de publicity is nòg jonger’, schreef publiciteitsmanager Henrik Scholte in het jubileumnummer van het 'Officieel Orgaan van den Ned